Türkiye'deki Matematiksel Etkinlikler
admin 09.10.2024
ODTÜ Matematik Bölümü'nde 1987-2022 yılları arasında düzenlenen genel seminerlerde konuk akademisyenlerin verdiği derslerin el yazısı özetlerini içeren ziyaretçi defteri, dönemin matematik ruhunu yansıtması bakımından önemli bir belge. Böyle bir defterin tutulmasını sağlayan herkese ve elektronik hale getirip paylaşan ODTÜ Matematik Bölümü'ne teşekkür etmek gerekir. ODTÜ Matematik Bölümü emekli öğretim üyelerinden Prof.Dr. Aydın Aytuna'nın bu ziyaretçi defteri hakkında yazdığı önsözü ve ilgili ziyaretçi defterini (sayfaları çevrilebilir bir formatta) aşağıda bulabilirsiniz.
Aydın Aytuna, 16.10.2023
Bu el yazması, 1987-2022 yılları arasında Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Matematik Bölümü'nde düzenlenen seminerlerde rastgele seçilmiş konuk akademisyenlerin verdiği derslerin el yazısı halindeki özetlerini sunmaktadır. Bu belge, bir bakıma, dünyanın bu bölümünde o dönemin matematiksel ruhunu kısmen yansıtmaktadır. Matematik camiasının bu özetleri ilgi çekici bulacağını umuyoruz.
ODTÜ Matematik Bölümü yönetimi, bu belgeye bir önsöz yazmamı istediğinde, doğal olarak ODTÜ’de öğrenci ve öğretim üyesi olarak geçirdiğim günlerin anılarını canlandı. Matematik Bölümü 1959 yılında bir hizmet bölümü olarak kurulmuştur. Ancak, altmışlı yılların ikinci yarısında, Cahit Arf ve Gündüz Masotoschi İkeda'nın bölüme katılmasıyla belirleyici bir dönüşüm geçirmiştir. Genç ve yetenekli matematikçileri cezbederek kısa sürede Türkiye'nin en prestijli matematik bölümlerinden biri haline gelmiştir. Genel seminerler, Bölüm’ün organizasyonunda hayati bir rol oynamıştır. Lisans öğrencileri olarak bu seminerlere katılmamız teşvik edilirdi. Sunulan tüm matematiği anlayamasak da, Cahit Arf’ın neredeyse her konuda yaptığı coşkulu yorumları ve seminerlerdeki heyecanlı atmosferi hatırlıyorum. Büyük olasılıkla Arf, bu seminerlerden birinde Robert Langlands’a Helmut Hasse'nin çalışmasının onun işiyle ilgili olduğunu işaret etmiştir. Langlands’ın ifadeleriyle:"Bu problemi Ankara'da kaldığım süre boyunca Cahit Bey sayesinde çözdüm ve epsilon faktörünün varlığını kanıtladım. Belki de o yıl başka bir yerde olsaydım bu teorem asla kanıtlanmayacaktı*..."
Bu seminerler aynı zamanda önemli bir sosyal bileşene de sahipti; bu, zor zamanlarda öğretim üyelerinin moralini yüksek tutmak açısından, benim de tecrübe ettiğim gibi, kritik bir rol oynamıştı ve İkeda'nın Cahit Arf hakkında yazdığı makalesinde** de belirttiği gibi bu durum oldukça önemlidir.
Son olarak, Bölüm’ün "Genel Seminerler" ve "Cahit Arf Konferansları" gibi özel etkinliklerle dünya çapındaki meslektaş matematikçileri ağırlama geleneğini gelecek nesillere de taşımaya devam edeceğini umduğumu ifade ederek bitirmek istiyorum.
* P. Roquette: LANGLANDS'IN ARF KONFERANSI AÇILIŞ KONUŞMASI, 11 Kasım 2004, Mathematisches Institute, Heidelberg Üniversitesi.
** G. M. İkeda: Benim Gözümde Matematikçi Cahit Arf, Bilim Teknik 363, TÜBİTAK 1998.
ODTÜ Matematik Bölümü Ziyaretçi Defteri (1987-2022)
Akademik biriminizin ya da çalışma grubunuzun ülkemizde gerçekleşen etkinliklerini, ilan etmek istediğiniz burs, ödül, akademik iş imkanlarını veya konuk ettiğiniz matematikçileri basit bir veri girişi ile kolayca turkmath.org sitesinde ücretsiz duyurabilirsiniz. Sisteme giriş yapmak için gerekli bilgileri almak ya da görüş ve önerilerinizi bildirmek için iletişime geçmekten çekinmeyiniz. Katkı verenler listesi için tıklayınız.
Özkan Değer ozkandeger@gmail.com
31. Journees Arithmetiques Konferansı Organizasyon Komitesi
Web sitesinin masraflarının karşılanması ve hizmetine devam edebilmesi için siz de bağış yapmak, sponsor olmak veya reklam vermek için lütfen iletişime geçiniz.