Ahmet Hamdi Efendi, 19. yüzyılda yaşamış bir Osmanlı matematikçisidir. Harbiye Mektebi'nde yetişmiş olan Ahmet Hamdi Efendi'nin, dönemin matematikçileri Emin Paşa ve Tahir Paşa'nın öğrencisi olduğu tahmin edilmektedir. Hayatı hakkında detaylı bilgi bulunmamakla birlikte, matematik alanındaki katkısı Prof. M. Emin Kalmuk'un 1934 tarihli bir makalesi aracılığıyla bilinmektedir.
Ahmet Hamdi Efendi'nin matematik alanındaki en önemli çalışması, 1850 yılında Viyana'da yayımladığı "kaidei cedide berayı halli muadelatı adediye-i aliye" (Yüksek Dereceli Sayısal Denklemlere Yeni Çözüm Kuralı) başlıklı risalesidir (kitapçık). Bu eserde, yüksek dereceli sayısal denklemlerin gerçel ve sanal köklerinin bulunmasında kullanılan Graeffe yöntemini ayrıntılarıyla anlatmış ve sayısal örneklerle uygulamıştır.
Ahmet Hamdi Efendi'nin bu çalışması, modern Türk matematik tarihindeki ilk orijinal eser olarak kabul edilen Vidinli Hüseyin Tevfik Paşa'nın Linear Algebra adlı kitabından 32 yıl önce yayımlanmış olması nedeniyle önem taşımaktadır. Risale, Osmanlı'da Mühendishane ve Harbiye Mektebi'nde verilen matematik eğitiminin 19. yüzyılın ortalarında ulaştığı seviyeyi göstermesi açısından da bir gösterge olarak kabul edilir. Eseri, 1894/95 yıllarında Prof. M. Emin Kalmuk tarafından tekrar gün yüzüne çıkarılmış ve Kalmuk tarafından Avrupalı matematikçilere de gönderilerek tanıtılmıştır.
Kaynaklar:
1) Osman Bahadır, (2017), sarkac.org, "Öncü Osmanlı matematikçisi Ahmet Hamdi Efendi".