1967-1982 Dönemi Türkiye Matematik Bibliyografyası*
* Türk Matematiğinin 1967-1982 yılları arasındaki durumuna ışık tutan aşağıdaki metin, Alev Topuzoğlu Eralp ve Şafak Alpay'ın 1984 yılında TÜBİTAK destekli yapmış oldukları TBAG-638 nolu ve "1967-1982 Dönemi Türkiye Matematik Bibliyografyası" adlı çalışmanın belirli kısımlarının Özkan Değer tarafından elektronik ortama aktarılmış ve grafiklendirilmiş halidir. Her ne kadar kontrol edilmiş olsa da elektronik ortama aktarılırken çeşitli yazım hatalarının oluşmuş olması muhtemeldir.
Giriş | 1923-1966 Dönemi | 1967-1982 Dönemi Temel (Teorik) Matematik | 1967-1982 Dönemi Uygulamalı Matematik
GİRİŞ
Bu çalışma, ilki 1973 yılında Prof.Dr. Erdal İnönü tarafından hazırlanan 1923-1966 dönemini kapsayan matematik bibliyografyasının 1982 yılı sonuna dek genişletilmesidir.
Bu çalışmanın amacı: aktif matematikçilerin ve kurumların saptanması, Türk matematiğinin güçlü-zayıf olduğu disiplinlerin ortaya çıkarılması ile bilim politikası yapan ve yürüten bilim adamlarına ışık tutmaktır.
Bibliyografyanın hazırlanması ve kapsamı ile ilgili açıklamalar:
Bu bibliyografyaya temel ve uygulamalı matematik dallarında, 1967-1982 yılları arasında Türkiye ile ilişkileri bakımından iki grupta topladığımız bilim adamları tarafından yayınlanmış araştırmaları almağa çalıştık. Bu gruplar;
a) Türkiye'de çalışan bilim adamları
b) Dış ülkelerde çalışan Türkiye kökenli bilim adamlarıdır.
1923-1966 dönemi bibliyografyasında Türkiye’de çalışan yabancı uyruklu bilim adamlarının araştırmaları da kapsama alınmışsa da, (ki bu grubun yayınları 72 adet olup toplam yayınların % 11’ini oluşturuyordu) bizim incelediğimiz dönemde ülkemize gelen bilim adamlarının yayınları arasında Türkiye’nin katkısı olabilecek yayın olmadığı görüşündeyiz.
Yayın listelerini toplamak için izlenen yol başlıca yerli ve yabancı dergilerin, bu arada özellikle özet (Abstract Review) dergilerinin taranması, birçok durumda da doğrudan araştırıcıların kendilerine başvurulması oldu. Bütün çabalara karşın, böyle bir taramada birçok eksiklerin olması doğaldır.
Yayınların konuları bakımından bibliyografya kapsamında olup olmama belirsizliğini ortadan kaldırmak için Mathmatical Reviews (MR) veya Zentralblatt für Mathematik (Zbl) dergileri tarafından matematik sayılan çalışmaları bibliyografya kapsamına aldık.
1923-1966 dönemi bibliyografyasında izlenen yoldan farklı olarak burada temel ve uygulamalı matematiği ayrı ayrı düşündük ve ayırma işlemlerini 1979 American Mathematical Society, Subject Classiffication Scheme göz önüne alarak yaptık.
Kapsam ile ilgili olarak belirtmek istediğimiz diğer hususlar şunlardır:
a) Kongrelere sunulmuş tebliğler ;
b) Doktora tezleri ve bunların özetleri;
c) Yurt içinde yayınlanan ders kitabı veya notları;
d) Araştırma kurumları ve üniversitelerin raporlar
şeklinde yayınladıkları araştırmalar,
kapsam dışı tutulmuştur. 1923-1966 dönemi bibliyografyasında da izlenen bu kısıtlamanın gerekçesi a), b), d) deki araştırmaların hemen her zaman dergilerde daha sonra yayınlanmış olmasıdır.
1923-1966 DÖNEMİ
İncelediğimiz 16 yıllık dönemin, 1923-1966 dönemi ile bir karşılaştırılmasının yapılabilmesi için, 1923-1966 dönemine ait bazı istatistiki bilgileri vermemiz gerekmektedir. Bu dönemde temel ve uygulamalı matematik (çoğunlukla mekanik) dallarında çalışan 148 araştırmacı tarafından 660 araştırma yayınlanmıştır. Bu araştırmaların % 11'i sayıları 19 u bulan ve Türkiye'de bir süre (genellikle bir kaç yıl) çalışmış yabancı uyruklu bilim adamları tarafından yapılmıştır. Araştırmaların % 38'ni oluşturan bir bölümü Türkiye kökenli olup, araştırmalarını yurt dışında yapmış, geçici veya devamlı olarak yurt dışında yaşayan bilim adamları tarafından yapılmıştır. Araştırmaların % 51'ini oluşturan 337 tanesi ise yurt içinde yaşayan bilim adamları tarafından yapılmış idi.
Konuları bakımından incelendiğinde 1923-1966 döneminde yapılan araştırmaların sadece 173 tanesinin temel matematik konularında olduğu görülmektedir.
Araştırmaların kurumlara göre dağılımı ise
şeklinde olup, İstanbul, İstanbul Teknik ve Ankara Üniversitelerinin matematik araştırması kabul eden sürekli yayınlar yaptığını görüyoruz.
1923-1966 döneminin ilginç bir yönü ise, çeşitli matematik ve mekanik konularında araştırma yapan Türk kökenli 129 araştırıcının yayınladıkları 588 araştırmanın yarısının en aşağı 11 araştırma yayınlamış olan 11 araştırmacı tarafından gerçekleştirilmiş olmasıdır.
1967-1982 DÖNEMİ TEMEL (TEORİK) MATEMATİK
Bu bölümde, eski nesillerin sırfi, yenilerin temel pür matematik diye adlandırdıkları alanda yapılan yayınlar sıralanmıştır, özel olarak American Mathematical Society - AMS tarafından 5 ile 47 arasındaki sayılar ile kodlanan konularda yapılan çalışmaları bu bölüme aldık.
Önce bibliyografyadan elde edilebilecek bazı gözlemlere değinelim.
a) Kurumlara Göre Dağılım
Ülkemizde temel matematik araştırması yapılan kurumlar üniversitelerdir. Bu nedenle kurumlar yönünden araştırmaların dağılımının saptanması üniversitelere göre dağılımın saptanması olmaktadır. Bu dağılım Çizelge 1'de özetlenmiştir. Çizelge hazırlanırken bibliyografyanın kapsadığı dönem göz önüne alınarak, araştırıcının hangi üniversitede olduğu belirtilmiş, 2547 sayılı yasayla yapılan atamalar göz önüne alınmamıştır.
| Çizelge 1 |
1923-1966 döneminde 173 adet olan temel matematik yayınlarının zaman içinde arttığı ve incelenen dönemde bu sayının 528'e ulaştığı görülmektedir.
İlk dönemde, (1923-1966) sürekli araştırma yapılan kurumlar, incelenen dönemde de bu konumlarını korumuşlardır. Ancak ilk dönemde en fazla katkıyı yapmış olan İstanbul, İstanbul Teknik ve Ege Üniversitelerinin katkılarının giderek azaldığı gözlenmektedir. ODTÜ, ilk dönemdeki 5 yayına karşılık incelenen dönemde 155 araştırma ile ön şırayı almasıyla dikkati çekmektedir.
Gelişmekte olan üniversiteler diye bilinen kurumların, ülkede yapılan temel matematik araştırmalarına katkılarının azlığını ve incelenen dönemin başlarında kurulmakta olan Karadeniz Üniversitesi'nin son dönemde önemli bir katkı sağladığını vurgulamak isteriz.
İncelenen dönemde yurt dışında bulunan araştırmacıların çok sayıda yayını dikkati çekmektedir. Bu araştırmacıların bir bölümü Türkiye'de doğup büyüdükten sonra bir dış ülkeye giderek araştırma yaşamına girmiş ve orada görünüşe göre yerleşmiş olan bilim adamlarıdır. (Mustafa Akçoğlu, Selman Akbulut, Süleyman Üstünel gibi). Bir bölümü de Türkiye'deki bir üniversitede bir süre çalıştıktan sonra çeşitli nedenlerle ayrılıp dış ülkelerde çalışan araştırmacılardır. (Yılmaz Akyıldız, Tunç Geveci, Ülkü Kuran, Hayri Körezlioğlu gibi). Bu gurup tarafından gerçekleştirilen araştırmaları yurt dışında yapılmış çalışmalar diye adlandırdık ve bu bilim adamlarını bibliyografyada (*) ile belirttik.
b) Yıllara Göre Dağılım
Yayın sayılarının 1967-1982 yıllarındaki artışı Çizelge 2'de gösterilmiştir.
| Çizelge 2 |
Yıldan yıla üstel bir artış görülmektedir. Ayrıca toplam yayın sayısı (528) 1923-1966 dönemine göre (173) belirgin biçimde artmıştır. İncelenen dönemde, ilk döneme göre daha fazla sayıda kişinin temel matematik konularında eğitim yapmasının, bunların bir kısmının yurt içi ve yurt dışındaki olanaklardan yararlanıp doktora yaparak üniversitelerimizde görev almalarının, görülen artışın önemli nedenleri olduğu kanısındayız. Örneğin yetmişli yılların başında özellikle yurt dışında yayınlanan araştırma sayılarında görülen artışın bu yıllarda doktoralarını bitirip yurda dönen matematikçilerce sağlandığını, artıştaki sürekliliğin ise doktoralarını yetmişli yılların ikinci yarısında tamamlayan gene matematikçilerle gerçekleştiğini söyleyebiliriz.
c) İncelenen Konular
Burada, bibliyografyada verilen yayınlar okunmadan sadece başlıklar gözden geçirilince ortaya çıkan bazı noktaları vurgulayacağız.
Çizelge 3, araştırmaların şu anda yürürlükte olan 2547 sayılı yasa sonucu ortaya çıkan anabilim dallarına göre dağılımı göstermektedir. Bu dağılımın en ilginç yanı Matematiğin Temelleri adlı anabilim dalında bu ve önceki dönemde hiç bir araştırma yapılmamış olmasıdır.
Çizelge 4, araştırmaların konularına göre dağılımını göstermektedir. Bir değerlendirme yapılırken #33, #34, #35 ile kodlanan konular ile uygulamalı matematik bibliyografyasında verilen benzer konuları beraber düşünmek yerinde olacaktır.
Araştırmacıların (aynı dünya genelinde olduğu gibi) doktoralarını izleyen yıllarda da genellikle doktora sırasında ele aldıkları problemlerle ilgilendikleri gözlenmektedir. Bu yüzden üzerinde çalışılan konuların seçiminde en önemli etken doktora çalışmaları olmaktadır. Doğal olarak yurt içinde yapılan doktora çalışmaları yurt içindeki bilim adamlarının ilgi alanları etrafında yoğunlaşmaktadır. Bunun yanında yurt dışında yapılan doktoralar nedeniyle daha önceki dönemde ele alınmamış konularda da çalışan bilim adamlarımız olduğu görülmektedir.
Daha önceki dönemde fazla ilgi görmeyen Fonksiyonel Analiz, Operatörler Teorisi, Genel ve Cebirsel Topoloji, Cebirsel Geometri gibi konularda çoğunluğu, incelediğimiz dönemde yurt dışında doktora yapmış bilim adamlarının çalışmaları göze çarpmaktadır.
Cebir, Sayılar Teorisi, Fonksiyonlar Teorisi'ne ilginin süre-geldiği ve özellikle Sonlu Gruplar Teorisi'nin ilgi çeken konulardan biri olduğu görülmektedir.
Klasik Geometri'ye olan ilginin giderek azalması, Diferansiyel Geometri ve Diferansiyel Denklemler konularına olan ilginin ise artması incelenen dönemin özellikleri olarak görülüyor.
d) Araştırma Grupları
Temel matematikte çok sayıda kişinin bir problemin başka başka yönlerini çalışarak beraber araştırma yapabilme olanağı çok kısıtlıdır. Bu nedenle ortak araştırma ancak ilgi alanları çok yakın olan araştırmacılar arasında gerçekleştirilebilir. Türkiye'de çok sayıda kuruma dağılmış az sayıdaki araştırmacının, aralarında etkin bilimsel bağlar kurmalarının çok zor olduğu görüşündeyiz. İncelediğimiz dönemde yurt içinde yaşayan bilim adamlarımızın yaptığı 445 araştırmanın ancak 26' sının yine yurt içindeki bilim adamları ile ortaklaşa yazılmış olması, yukarıdaki yargımızın kanıtı olarak alınabilir.
Yurt içinde farklı kurumlarda çalışan bilim adamlarının ortaklaşa gerçekleştirdikleri araştırmalar yoktur, ancak Hilmi Hacısalihoğlu'nun Ankara Üniversitesi'nde, Tosun Terzioğlu ve Gündüz İkeda'nın Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde, farklı araştırmacılarla zaman zaman ortaklaşa yayın yaptıklarını görüyoruz.
Yabancı araştırmacılarla ortak yapılan araştırma sayısı 21'dir ve dışarda yayınlanan araştırmaların sadece 11 tanesi uluslararası toplantılara sunulan çalışmalardır. Bu sayılar da temel matematikçilerimizin pek azının uluslararası çalışma grupları ile iletişim içinde olduğunu göstermektedir.
Aralarında Akçoğlu, Akbulut, Kuran gibi ünlülerin de bulunduğu yurt dışında yaşayan Türk bilim adamları ile yeterli bilimsel bağların olmadığı da ortaya çıkmaktadır.
e) Araştırma Verimi
Verimlilik ile ilgili bilgiler Çizelge 5'de özetlenmiştir. Buradaki bulgular, dünya genelindeki durumla uyum içindedir ve yayınların yarısının en aşağı 11 araştırma yapmış 11 araştırıcı tarafından gerçekleştirildiği, 1923-1966 dönemi bulgularından farklı değildir.
Verimlilikte önemli bir etkinin yapılan yurt içi ve dışı toplantılara katılabilme olanağı olduğunu, 1980 yılında 17 olan yurt içi yayınların 1981'de 37, 1982'de 53'e çıkmasını sağlayan Yüzüncü Yıl ve Nazım Terzioğlu Sempozyumları ile görmekteyiz.
f) Yayınların Bilim Dünyasındaki Yankıları
Bibliyografyaya giren araştırmaların bilime ne ölçüde katkısı olduğunu ortaya koymak için etraflı bir incelemeye girişmek ve ele alınmış özel konulardaki uzmanların hakemliğine danışmak gerekir. Böyle kapsamlı bir incelemenin burada yapılamayacağı açıktır. Araştırmaların bilim dünyasındaki yankılarını ölçmenin diğer bir yolu, 1964 yılından beri sürekli olarak yayınlanmakta olan referans istatistiği, Citation lndex yıllıklarını gözden geçirerek yayınların başka araştırıcılar tarafından ne ölçüde kullanılmış olduklarına bakmaktır.
Birçok yanıltıcı yönü olmakla, birlikte, ilk dönem bibliyografyasında da izlenen bu yolun bir fikir verebileceği görüşündeyiz. Çizelge 6, Citation Index yıllıklarından elde edilmiştir. Çizelgede bir araştırıcının ismi karşısındaki sayı o yıl içinde Citation Index tarafından taranan dergilerde (ki bunlar Matematik toplumunda saygınlık kazanmış dergilerdir) o araştırıcının yayınlarının kaç defa anıldığını göstermektedir.
Aşağıdaki noktalar dikkati çekmektedir.
1. Cahit Arf, Gündüz İkeda gibi bilim adamlarının, incelenen dönemden çok daha önce yayınladıkları bazı önemli araştırmalar incelenen dönem içerisinde de sürekli olarak anılmaktadır.
2. İncelediğimiz dönem içinde çalışmalarına birkaç yıl boyunca, 10'dan fazla referans verilen bilim adamlarımız vardır.
3. Çalışmalarına 10'dan az, olmakla beraber sürekli olarak referans verilen bilim adamlarımız vardır.
4. Çizelge 6'da görülen sayılar içinde araştırıcıların daha önceki çalışmalarına kendilerinin verdiği referanslar da bulunmaktadır. Bu nedenle fazla yayın ile anılma sayısı arasında doğru orantı olduğu görüşündeyiz.
5. Belli başlı dergilerde sunulan araştırmaların veriliş ve basım tarihleri arasında zaman zaman iki yılı aşan beklemelerin olduğu bilinmektedir.
Dolayısıyla bir araştırmanın yankıları en erken üç, dört yıl sonra olabilir. Bu yüzden anılma sayıları ile ölçülmeye çalışılan bilimsel yankıların zamanla büyüyeceğini varsaymak yanlış olmayacaktır.
Yurt içinde yayınlanan dergilerin birçoğu Citation Index tarafından taranmamaktadır. Bu yüzden Çizelge 6 yurt içinde yayınlanan araştırmalarda verilen referansları içermemektedir.
Ayrıca bir araştırma, bilim dünyasında yaygın olarak kullanılan bir dilde yazılmış, yayımı ve dağıtımı düzenli olan bir dergide basılmışsa uluslararası yankılarının geniş olacağı açıktır. Bu nedenle Çizelge 6'nın esas olarak yurt dışında yayınlanmış araştırmaların anılma sayılarını gösterdiğini söyleyebiliriz.
1967-1982 Dönemi Teorik Matematik Araştırmacılarının Yayın Sayıları
1967-1982 DÖNEMİ UYGULAMALI MATEMATİK
Bu bölümde AMS tarafından 49 ile 94 arasındaki sayılar ile kodlanan konularda yapılan araştırmaları sunacağız.
Bibliyografyanın bu bölümüne giren araştırmaların bir kısmı ülkemizde mühendislik bilimlerinin ilgi alanında düşünülüyorsa da, buraya alınmalarının nedeni bu araştırmaların Mathematical Reviews ve/veya Zentrallblatt für Mathematik dergilerince eleştirilmiş olmalarıdır.
Önce bibliyografyadan elde edilen bazı gözlemlere değinelim.
a) Kurumlara göre dağılım
Ülkemizde uygulamalı matematik araştırması yapılan kurumlar üniversiteler ve TÜBİTAK (Gebze) Araştırma Enstitüsü'dür. Kurumlara göre dağılım Çizelge 7'de özetlenmiştir. Çizelge hazırlanırken bibliyografyanın kapsadığı dönem göz önüne alınarak, araştırıcının bu dönemde hangi kurumda olduğu belirtilmiş, atamalar ve yurt dışına gidenler ile ortaya çıkan durum göz önüne alınmamıştır.
| Çizelge 7 |
1923-1966 döneminde 347 adet olan uygulamalı matematik araştırmalarının, 1967-1982 döneminde 1559 sayısına ulaştığını görmekteyiz. Araştırmaların % 54'ünü oluşturan 877 çalışma yurt dışında yerleşen bilim adamları tarafından yapılmıştır. Bu bilim adamlarından C.Eringen, F. Erdoğan, F. Gürsey, T. Başar, M.N. Oğuztöreli, M.N. Özışık, Z.Akçasu, A.O. Barut gibi birçoğu konularının ünlü isimleri olup, dünyanın saygın üniversite ve araştırma kurumlarında çalışmaktadırlar.
Yurt içinden uygulamalı matematik araştırmalarına katkı yapan kurumlar arasında O.D.T.Ü. ve İ.T.Ü. nin ilk sıraları aldıklarını, bu dönem içinde Gebze'de kurulan TÜBİTAK Araştırma Enstitüsü katkısının saptanmasında, şu anda bu enstitüde çalışan bilim adamlarının tüm araştırmalarının daha önce çalıştıkları kurumlar göz önüne alınmaksızın bu enstitüye mal edildiğini belirtmek isteriz.
Dağılımın saptanmasında kurumlar içi bölüm, fakülte v.s. ayrımı göz önüne alınmamışsa da matematiksel fizik dışındaki disiplinlerde yapılan araştırmaların çoğu mühendis kökenli bilim adamları tarafından mühendislik fakültelerinde yapılmıştır.
b) Yıllara göre dağılım
1967-1982 yıllarındaki yayın sayıları Çizelge 8'de gösterilmiştir.
| Çizelge 8 |
Toplam araştırma sayılarında yıldan yıla görülen artışın yanı sıra, araştırmacı sayısında görülen artışı da vurgulamak isteriz. 1923-1966 dönemi bibliyografyasında 129 araştırmacı yer almışken, incelenen dönemde 400 araştırmacının katkısı olmuştur.
c) İncelenen konular
Burada, bibliyografyada yer alan yayınlar incelenmeden sadece başlıklar gözden geçirilince ortaya çıkan bazı noktaları vurgulayacağız.
Tekrar önemle belirtmek isteriz ki; bu bibliyografya kapsamına alınan uygulamalı matematik araştırmaları review dergilerince eleştirilenlerdir. Bir araştırmacının bazı çalışmalarının kapsam içine alınmamış olması, bu araştırmaların eleştirilerinin (henüz) yapılmadığım gösterir.
1923-1966 dönemi uygulamalı matematik araştırmalarının Çizelge 9 da #70, #73, #76, #80, #81 ile kodlanan mekanik konularında yoğunlaştığı görülür, örneğin, 1965-1966 yıllarında İstanbul Teknik Üniversitesi'nde yapılan 19 araştırmanın 16'sı mekanik ile ilgili yayınlardır. Bu konuya ilginin 1967-1982 döneminde de sürdüğü, burada çalışan bilim adamlarının en kalabalık grubu oluşturdukları ve araştırmaların % 34'nü gerçekleştirdikleri görülmektedir.
| Çizelge 9 |
Daha önceki dönemde fizik bibliyografyası kapsamına alınmış olan matematiksel fizik araştırmaları bu bibliyografyadaki çalışmaların % 17'sini, o dönemde fazla çalışılmayan Systems, Control ve Circuit Theory konularında yapılan araştırmalar ise bu dönem araştır-malarının % 12'sini oluşturmaktadır.
Araştırmaların % 10'u Special Functions, Ordinary and Partial Differential Equations konularında yapılmıştır. Daha önceki dönende de çalışmamış bu konuda sağlanan gelişme çok sayıda yayını olan bilim adamlarının (Oğuztöreli gibi) katkısı ile gerçekleşmiştir.
1923-1966 döneminde ilgi görmeyen Computes Science., Optimization, Probablity Theory, Operations Research, Theory of Games, Numerical Analysis konularına olan ilginin giderek arttığı görülmektedir.
Matematiksel Biyoloji ise çok sayıda araştırma yayınlanan ünlü isimlerin ilgilendiği bir disiplin özelliği taşımaktadır.
d) Araştırma Grupları
Uygulamalı matematik bibliyografyasında yer alan araştırmaların % 42'si ortak çalışmalardır. Bu, ilk bakışta Türkiye'de çok sayıda araştırma grubu olduğu izlenimini vermekte ise de, araştırmaların % 54'ünün yurt dışında yerleşmiş bilim adamları tarafından, çoğu kez de yabancı uyruklu araştırmacılarla gerçekleştirilmiş olması bu izlenimin doğru olmadığını göstermektedir.
Araştırma grupları ile ilgili gözlemlerimiz şunlardır:
i) Bilimsel alış-veriş açısından en gelişmiş araştırma gruplarından birisi matematiksel fiziktir. Bu gruptaki bilim adamlarının yayınladıkları araştırmalarda somutlaşan işbirlikleri bibliyografyadan kolayca görülmektedir. Gürsey-Serdaroğlu, Gürsey-Gürses, Gürses-Koca ve Barut-Akdeniz makaleleri bu konuda yurt içinde ve dışında çalışan bilim adamlarımız arasında ileri düzeyde bir iletişim olduğunun örnekleridir.
ii) Farklı kurumlar arasındaki bilimsel işbirliği yaygın değildir. Mekanik ve kontrol teorisi konularında çalışan bilim adamlarının çalıştıkları kurumlarda verimli ortaklıklar yaptığı izlenmektedir. Mekanik konusunda yurt içinde ve dışında çalışan bilim adamlarımız arasında gelişmiş işbirliği olduğu görülmektedir. Çakmak-Aşkar, Eringen-Şuhubi ortaklıkları ile Erdoğan'ın Arın, Aksoğan, Biricikoğlu, Yüceoğlu, Geçit, Bakioğlu, Özbek ile gerçekleştirdiği araştırmalar bu işbirliğinin örnekleridir.
e) Araştırma Verimi
Verimlilik ile ilgili bilgiler Çizelge 10'da özetlenmiştir.
Araştırmaların yarısının, en az 13 araştırma yapmış 25 araştırıcı tarafından gerçekleştirildiğini, 234 araştırması olan bilim adamımızın M.N. Oğuztöreli olduğunu belirtmek isteriz.
Bir araştırma yayınlamış araştırıcıların, toplamın % 52.6'sını oluşturması nedeninin, genç bilim adamlarının yüksek lisans sonrası endüstriye katılımları olduğu görüşündeyiz.
f) Yayınları bilim dünyasındaki yankıları
Araştırmaların bilim dünyasındaki yankılarının ölçütü olabilecek anılma sayıları Çizelge 11'de verilmiştir.
Bu bibliyografyada yer alan bilim adamlarımız arasında F. Erdoğan, Ç. Eringen, F. Gürsey gibi her yıl 100'ün üzerinde anılan bilim adamlarımız vardır.
E. Onat gibi incelediğimiz dönemden önce yayınladığı araştırmaları sürekli olarak anılan bilim adamlarımızın yanısıra, T. Başar, E. Çınlar, E. İnönü, M.N. Oğuztöreli, M. Özışık ve E. Şuhubi gibi her yıl çok sayıda (20-30) anılan bilim adamlarımız vardır.
1967-1982 Dönemi Uygulamalı Matematik Araştırmacılarının Yayın Sayıları
* Kaynak: Alev Topuzoğlu Eralp, Şafak Alpay, 1967-1982 Dönemi Türkiye Matematik Bibliyografyası, Ankara, TÜBİTAK, 1984.
